Badania trzeźwości pracowników nowości w Kodeksie Pracy w 2023 roku

Prowadzimy badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu- ilościowe i przesiewowe w zakładach pracy na zlecenie pracodawcy. Badamy również poziom innych substancji psychoaktywnych metodami nie laboratoryjnymi.

Powyższe badania prowadzimy po wcześniejszym spisaniu porozumienia – procedury postępowania podczas prowadzonych badań krok po kroku i zapoznania jej z pracownikami których pracodawca wyznaczy do poddawania się badaniom prewencyjnym.

Świadczymy też nowe formy prewencji wypadkowej nakierowanej na uświadamianie i budowanie nowych wzorców kulturowych odnośnie korzystania z używek które są obok nas.

Zapraszam do współpracy tel. 501 134 201 ustniki@ustniki.pl

Inspiracja do naszych działań są liczne wypadki przy pracy gdzie przyczyną są używki. Z tego powodu jesteśmy przekonani o słuszności wprowadzania procedur które zapobiegną podobnym wypadkom wzorując się na praktykach w branży lotniczej.

Badanie trzeźwości pracownika

nowości w Kodeksie Pracy w 2023 roku

13 stycznia 2023 roku zostały uchwalone przez Sejm zmiany przepisów dotyczących kontroli trzeźwości w pracy, są już podpisane przez Prezydenta i wejdą w życie po 14 dniach od momentu ogłoszenia ich w Dzienniku Ustaw 6 lutego 2023. Dotychczas pracodawca mógł sprawdzić stan trzeźwości pracowników, tylko w sytuacji, gdy łącznie zostały spełnione dwa warunki: badanie odbywało się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodziło uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy oraz badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadzał uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (policja). Po wejściu w życie nowych przepisów sytuacja ta zdecydowanie ulegnie zmianie, jednak w związku z nowymi uprawnieniami pracodawców w zakresie kontroli trzeźwości pracowników pojawią się również nowe obowiązki. Poznajmy zatem odpowiedzi na podstawowe pytania: kiedy pracodawca może kontrolować trzeźwość pracowników, kto takie badanie może przeprowadzić i jakie procedury w związku z tym należy wprowadzić w firmie.

Kto, kiedy i w jaki sposób może przeprowadzić kontrolę trzeźwości?

Art. 2. W ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 165) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 17 otrzymuje brzmienie:

„Art. 17. 1. Przedsiębiorca niebędący pracodawcą organizujący pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy albo osoby fizyczne prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą może przeprowadzać kontrolę trzeźwości tych osób oraz kontrolę na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 22^1c–22^1f ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240) oraz przepisy wydane na pod- stawie art. 22^1g tej ustawy.
W przypadku braku odrębnych przepisów do kontroli trzeźwości oraz kontroli na obecność środków działają- cych podobnie do alkoholu u osób pozostających w stosunku służby przepisy, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio.”;

2) w art. 47 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Minister właściwy do spraw zdrowia i minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określą, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób przeprowadzania badań w celu ustalenia zawartości alkoholu w organizmie, sposób ich dokumentowania oraz weryfikacji, mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego przeprowadzania badań oraz zagwarantowania wiarygodności ich wyników.”.

Po wejściu w życie nowych przepisów to pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę trzeźwości w miejscu pracy bez konieczności wzywania odpowiednich organów państwowych np. policji. Jest to zdecydowana zmiana w porównaniu z wcześniejszymi przepisami, o którą szczególnie mocno wnioskowali pracodawcy.

Kontrolę trzeźwości pracodawca będzie mógł przeprowadzić wykorzystując metody, które nie wymagają badania laboratoryjnego a urządzenia wykorzystane do kontroli trzeźwości w miejscu pracy będą musiały posiadać ważne dokumenty potwierdzające ich kalibrację lub wzorcowanie. Pracodawca lub pracownik będą mogli również zażądać, aby kontrolę trzeźwości przeprowadził uprawniony do tego organ porządku publicznego np. policja, w takiej sytuacji organ będzie miał możliwość zlecenia także badania laboratoryjnego. Co ważne będzie uprawniony do przeprowadzenia kontroli trzeźwości w sytuacji, kiedy będzie to konieczne do zapewnienia ochrony zdrowia i życia innych osób w miejscu pracy oraz ochrony mienia pracodawcy. To pracodawca jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo i na nim spoczywa obowiązek zapobiegania zdarzeniom, które mogłyby zagrozić pracowników. Istotne jednocześnie jest także to, że badanie trzeźwości musi zostać przeprowadzone w sposób nienaruszający godności oraz dóbr osobistych pracownika.

Jakie procedury należy wprowadzić w firmie w kontekście kontroli trzeźwości w miejscu pracy?

Bardzo istotną informacją jest fakt, że nie każdy pracodawca musi wprowadzić kontrolę trzeźwości w swojej firmie. Na początek zatem przedsiębiorcy muszą odpowiedzieć sobie na pytanie, czy w ich zakładzie pracy badanie trzeźwości jest niezbędne. Jeżeli okaże się, że wprowadzenie procedur kontroli trzeźwości w przedsiębiorstwie jest konieczne należy pamiętać o przygotowaniu odpowiednich procedur, regulaminów oraz o poinformowaniu o nich swoich pracowników.

Jeżeli w przedsiębiorstwie została podjęta decyzja o wprowadzeniu kontroli trzeźwości wśród pracowników, w pierwszej kolejności pracodawca musi zadbać o odpowiednie poinformowanie o tym swoich pracowników. W przypadku pracodawców, którzy mają obowiązek tworzenia regulaminu pracy taki zapis odnośnie procedur powinien znaleźć się właśnie w tym dokumencie. Natomiast w przypadku pracodawców, którzy nie są zobowiązani do posiadania regulaminy pracy, informacje o zasadach kontroli trzeźwości pracowników powinny zostać przekazane w formie obwieszczenia. Taka informacje powinna zawierać kilka niezbędnych elementów:

Pierwszy zapis dotyczy informacji o wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracowników w miejscu pracy;
W dokumencie musi zostać także określona grupa lub grupy pracowników objętych kontrolą trzeźwości;
Pracodawca musi także określić w jaki sposób będzie przeprowadzana kontrola trzeźwości a także jakie urządzenie, będzie przez niego wykorzystywane do tej kontroli;
Ważnym punktem będzie także określenie czasu i częstotliwości wykonywania kontroli;
Dokument powinien także zawierać spis czynności jakie będą wykonywane podczas takiego badania;

Pracodawca ma obowiązek dostarczyć informację o dokonywaniu kontroli trzeźwości swoim pracownikom, nie później niż 14 dni przed momentem rozpoczęcia przeprowadzania kontroli.

Nietrzeźwy pracownik – konsekwencje

W sytuacji, kiedy kontrola trzeźwości wykaże, że pracownik jest po spożyciu(stężenia we krwi od 0,2 ‰ do 0,5 ‰ alkoholu) lub pod wpływem alkoholu (stężenia we krwi od 0,5 ‰ w górę alkoholu) pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy. W takiej sytuacji pracodawca dodatkowo ma możliwość zastosowania:

kary pieniężnej,
kary porządkowej,
rozwiązać umowę o prace w oparciu o art. 52

W sytuacji, kiedy wynik kontroli trzeźwości nie wykaże stanu po użyciu alkoholu lub nietrzeźwości(do 0,2‰), okres niedopuszczenia pracownika do pracy będzie okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.( Kierowca w ruchu publicznym drogowym też może mieć do 0,2‰ alkoholu)

Kontrola trzeźwości pracownika podczas pracy zdalnej

Nowelizacja Kodeksu Pracy przewiduje również kontrolę trzeźwości pracownika w przypadku pracy zdalnej. Kontrolę pracownika, który realizuje pracę zdalną można na gruncie nowych przepisów przeprowadzić się w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej w godzinach pracy pracownika. Co istotne wykonywanie kontroli trzeźwości nie może naruszać prywatności pracownika, który wykonuje pracę zdalną i innych osób nie może również utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.

Podsumowanie

Zmiany, które wejdą w życie oraz procedury wykonywania badań regulują wiele kwestii dotyczących kontroli trzeźwości pracowników w przedsiębiorstwach.

Prowadzimy również badania testami narkotykowymi – medycznymi dla „profesjonalistów”.

Definicja art26 „Profesjonalny użytkownik” – osobę będącą świadczeniodawcą lub zatrudnioną u świadczeniodawcy, posiadającą wiedzę lub doświadczenie zawodowe, które umożliwiają używanie wyrobu zgodnie z jego przeznaczeniem. Z Dziennika Ustaw o wyrobach medycznych.

Bezpośrednim skutkiem realizowanych przez nas działań to zaoszczędzone miliony złotych w związku z płynnością produkcji w firmie i dobrymi relacjom międzyludzkimi oraz powstrzymaniem migracji pracowników.

Działamy dyskretnie, obsługujemy m.in. największe Polskie spółki giełdowe oraz międzynarodowe korporacje.